Dag 4 - Korte terugblik en wat we mee naar huis nemen...

Fullan en ons Partnerschap (Academische) Opleidingsschool
De sessies met Michael Fullan en Avis Glaze waren inspirerend en vooral 'insightful!' Met name Fullan's opmerkingen over de teloorgang van de Professional Development Schools zijn bruikbaar in de vertaling naar onze situatie: hij benoemt zwakheden/risicofactoren die ook in onze situatie naar voren zijn gekomen, vooral de verbinding van Professional Development Schools met de andere scholen (teneinde het systeem in het geheel te kunnen beïnvloeden) en de rol/houding van de lerarenopleiding (die zowel bereid als in staat moet zijn zich in het geheel te verbinden met de innovaties in het werkveld).

Op beide problemen hebben we in onze situatie doorgepakt: we experimenteren samen met de scholen en stichtingen met verschillende vormen om opleidingsscholen, pabo en andere scholen met elkaar te verbinden middels de zgn. kern-/satellietconstructies. Daar is nog veel in te leren, maar we hebben inmiddels diverse ervaringen. Vanuit Fullan's werk blijkt maar weer de noodzaak. Ook in de toetsingskaders van de Opleidingsschool is het een punt, dus zowel wetenschappelijk als wettelijk de wind mee om dit verder uit te werken.

Wat betreft het pabo curriculum hebben we forse stappen gezet: een nieuw competentieprofiel in samenwerking met het werkveld op alle niveaus, een curriculumkader dat vertaalbaar is naar de actuele situatie en kansen in de directe omgeving en een nieuwe aanpak om schoolontwikkeling en onderzoek in gezamenlijkheid aan te pakken.

Kijkend naar de opleidingsschool op beleidsniveau blijft het spannend om met zoveel partners te werken, wetende dat het partnerschap uiteindelijk nog veel groter wordt. Echter, de resultaten uit Ontario laten zien dat juist zo`n groot partnerschap (zoals de boards hier die 90.000 tot 300.000 leerlingen tellen!) belangrijk is voor een systeembrede aanpak en dat professionele autonomie pas effectief is binnen een helder, overkoepelend (`overarching`) raamwerk.

Kortom, niet te bang zijn om op een aantal factoren te sturen, mits er ruimte blijft waarin professionele autonomie bestaat en functioneel is.

Fullan, Glaze en de onderzoekslijn `Studiesucces` van het lectoraat Leren & Innoveren
In de aanloop naar het ontwerp van de onderzoekslijn Studiesucces ('Academic Achievement') binnen het lectoraat Leren & Innoveren komt de studiereis naar Canada als geroepen. De inspirerende woorden van Glaze en de conceptuele benadering van Fullan zijn van grote waarde. De inhoudelijke lezingen zijn enerzijds sterk en anderszijds recht uit het hart. Iets dat vrijwel naadloos aansluit op de onderzoekslijn die zich gaat richten op elementen uit de positieve psycholgie en hun verbinding met studiesucces.

Fullan geeft duidelijk aan dat character building en well being verbonden zijn, en van grote toegevoegde waarde voor het bevorderen van studiesucces. Hij geeft daarbij aan dat er onderzoek gedaan wordt naar de verschillen tussen groepen (verschillende aanpak) en hun studievoortgang. De eerste resulaten zijn gunstig: well being en character community lijken weldegelijk een positief effect te hebben. Fullan kan daarnaast loepzuiver aangeven dat het implementeren van well being en character building een proces is dat tijd nodig heeft. Deze concepten kunnen voorts niet 'als concept' worden geïmplementeerd.

Alles wat waarde heeft is te meten aldus Fullan, en dat wordt ook gedaan, bijvoorbeeld in rapportages van de OECD, waarbij Nederland relatief goed scoort op dit onderdeel.

Glaze duidde aansluitend de concepten die onder character building liggen. Voorbeelden daarvan zijn creativiteit, ondernemerschap, eerlijkheid, inlevingsvermogen, volharding, optimisme, respect, integriteit, verantwoordelijkheid, rechtvaardigheid en moed. Wat doorsijpelt in het hele verhaal van Glaze is de verantwoordelijkheid én rol van de leraar. De verantwoordelijkheid nemen om kinderen te helpen leren. Alle kinderen. Ieder kind telt. En de samenleving (community) is verantwoordelijk. 'It takes a village to raise a child'. Dat we kinderen moeten leren verschillen in de maatschappij te waarderen. En dat leraren daar het goed voorbeeld in moeten geven.

Character community, character building, well being: het kan niet losgezien worden van elkaar. Het heeft alles te maken met passie voor het vak, voor kinderen en voor leren. Innovaties kunnen gepaard gaan met implemntaties van elementen van character building vanuit de positieve psychologie waarbij van het bestaande curriculum uitgegaan kan worden.

Kortom, twee inspirerende lezingen die waardevolle inzichten hebben verschaft voor de onderzoekslijn en even zoveel waardevolle nieuwe bronnen en contacten hebben opgeleverd.

Wat een groot voorrecht om al deze kennis & ervaringen met elkaar te kunnen en mogen delen: dankbaarheid (gratitude) is een woord dat hier perfect bij past!